Praktijkervaringen
Op deze pagina vind je beschrijvingen van praktijkervaringen, gerelateerd aan de werksituatie van een beroepsgroep. Welke vragen heeft de professional gesteld, oplossingen zijn bedacht in samenspraak met de client? Met dank aan de bijdragen van de collega’s, die trainingen hebben gevolgd bij Solutions Centre!
‘Cliënten met een verstandelijke beperking helpen grip te krijgen op het leven’
Liselot Huijsmans, orthopedagoog
Liselot is werkzaam als gedragswetenschapper, orthopedagoog generalist en aandachtsfunctionaris oplossingsgericht werken bij Cosis te Groningen.
‘Bij de afdeling Gezinsontwikkeling van Cosis bieden we begeleiding en behandeling aan gezinnen waarvan de kinderen en/of de ouders een verstandelijke beperking hebben. Onlangs ging ik samen met de gezinscoach op bezoek bij een cliënt, een moeder met een lichte verstandelijke beperking. De gezinscoach had het gezin de afgelopen maanden regelmatig bezocht maar voor mij was het de eerste kennismaking. Sinds de scheiding van haar man stond moeder er alleen voor in de opvoeding van haar twee kinderen van 8 en 12 jaar. De gezinscoach vertelde dat moeder gesloten is en wantrouwend naar hulpverleners, mede door een tijdelijke uithuisplaatsing van haar kinderen vorig jaar.
De gezinscoach startte het gesprek door aan moeder te vragen ‘hoe gaat het?’. Moeder vertelde dat er veel gedoe is met haar ex-man en hij erg nare dingen zegt over haar. Na enige tijd vroeg ik of ik enkele vragen mocht stellen in het kader van de kennismaking. Dat vond moeder goed. Ik vroeg haar of ze me kon vertellen wat de sterke kanten van haar kinderen zijn. Eerst wat onwennig maar met een beetje hulp begon moeder steeds meer op te noemen. Daarna vroeg ik naar haar eigen sterke kanten, de dingen van zichzelf waar ze trots op is. Als eerste zei ze glimlachend: ‘dat ik nog overeind sta’. Vervolgens noemde ze steeds meer en ik zag haar houding en uitstraling veranderen. Ze ging meer rechtop zitten, kreeg een opener gezicht en glimlachte meer. Daarna spraken we over de mooie momenten die ze met haar kinderen beleefde, hoe die er uit zien, hoe ze zich er bij voelt, en hoe ze het voor elkaar zou kunnen krijgen om meer van deze momenten te creëren.
Op de terugweg in de auto zei de gezinscoach dat ze moeder nooit eerder zo open had meegemaakt. Ze vroeg me waar ik al die mooie vragen vandaan had die ik stelde, ze wilde er graag alles over weten. We hebben een afspraak gemaakt waarin ik haar het een en ander heb verteld over de oplossingsgerichte methodiek. Een week later vertelde de gezinscoach me dat moeder veel meer in haar kracht was komen te staan. Ze was voor zichzelf opgekomen in een gesprek met haar ex-man en had dit trots aan haar verteld!
Voor mij is dit voorbeeld een bevestiging van de kracht van het oplossingsgerichte werken. Door eenvoudig de focus te verleggen van het praten over problemen naar het praten over sterke kanten van haar kinderen en van cliënt zelf, kantelde het gesprek en kwam zij in haar kracht te staan, werd assertiever en het bevorderde de samenwerkingsrelatie met de gezinscoach.
‘Oplossingsgericht werken in de SGGZ met patiënten die tussen wal en schip dreigen te raken’
Is dat mogelijk, oplossingsgerichte gespreksvoering in de Specialistische GGZ? En wat levert dat op, bij patienten die aankloppen voor behandeling van complexe problematiek op het gebied van angst, stemming en persoonlijkheid en bij wie eerdere behandelingen onvoldoende effect hadden?
Bij Altrecht proberen we dat nu, op de polikliniek van ons Transdiagnostisch Team (TDT). Dit team richt zich op behandeling van mensen die tussen wal en schip dreigen te vallen, omdat hun klachten bij meer dan één van de specialistische zorgprogramma’s horen. Of omdat ze niet gemotiveerd lijken te zijn voor een SGGZ behandeling. Oplossingsgerichte gespreksvoering blijkt voor ons heel passend, omdat de methode patienten helpt om hun toekomstwensen weer voor ogen te krijgen.
Onze ervaringen met oplossingsgericht werken zijn heel passend en positief. Patienten zijn actiever, al vanaf het eerste gesprek. Naar aanleiding van onze vragen: ‘wat zou je willen bereiken? Wat zou er dan andere zijn? En wat nog meer?’ verschijnt er vaak al een twinkeling in hun ogen. ‘Ik krijg weer een beetje hoop’, is de feedback aan het eind van het gesprek. Veel patienten vinden het een verademing dat we niet gericht zijn op het stellen van een diagnose.
Wat doen we dan met onze kennis op het gebied van psychotherapeutische en medicamenteuze behandelingen? Deze zijn nog steeds van nut en worden ingezet op het moment dat de patient zijn of haar doelen helder heeft en ondersteuning zoekt om deze doelen te bereiken. De GGZ behandelaar kan dan informatie geven over specialistische therapeutische mogelijkheden in de GGZ. We starten met oplossingsgerichte gesprekken zodat patienten hun doelen helder krijgen en vertrouwen hervinden om stappen te maken in de richting van hoe ze hun leven willen leiden.
Agnes Schrier, psychiater
Agnes is werkzaam als psychiater bij Altrecht GGZ, Transdiagnostisch Team in Utrecht en Zeist.
Wat kan Solutions Centre voor je doen?
- Trainingen oplossingsgerichte gespreksvoering voor professionals in hulpverlening, zorg, onderwijs en management.
- Mastercourses oplossingsgerichte werken met jongeren, gezinnen, scholen en organisaties.
- Thema-avonden over verschillende toepassingen van de oplossingsgerichte benadering.
- Incompany trainingen afgestemd op de leerwensen van de organisatie of school.
- Congressen en studiedagen over de oplossingsgerichte benadering.
- Supervisie en begeleide intervisie aan professionals.
- Consultatie aan teams en organisaties om de samenwerking te maximaliseren.
We horen graag van je!
Contact: Arnoud Huibers, directeur van Solutions Centre.
